Pampuseiland
Pampuseiland is een kunstmatig eiland in het IJmeer, dat deel uitmaakt van de gemeente Gooise Meren. Het eiland is vooral bekend vanwege het Fort aan het Pampus, dat in 1887 werd gebouwd als onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Het fort moest de hoofdstad beschermen tegen mogelijke aanvallen vanuit de Zuiderzee.
Forteiland Pampus is ruim 200 m lang en ruim 160 m breed. Het eiland ligt in het IJmeer.
Pampuseiland heeft zijn naam te danken aan de vaargeul Pampus, die in de 17e en 18e eeuw een belangrijke route was voor de schepen van de VOC. Door verzanding raakte de geul steeds ondieper, waardoor de schepen soms lang moesten wachten tot ze verder konden varen. Ze lagen dan “voor Pampus”, een uitdrukking die nog steeds gebruikt wordt om aan te geven dat iemand uitgeput of versuft is.
Pampus Fort
Het fort op Pampuseiland is een indrukwekkend bouwwerk, dat bestaat uit 2 verdiepingen met verschillende ruimtes, zoals manschappenverblijven, keuken, magazijnen, verpleegruimte en telegraaf.
Het fort is gebouwd op 4.000 heipalen van 11 meter lang en heeft een ovale vorm. Op het dak stonden 4 grote kanonnen in draaibare koepels, die een bereik hadden van 15 kilometer. Het fort bood plaats aan 200 soldaten en had een eigen water- en stroomvoorziening.
Stelling van Amsterdam
Pampus Fort is het meest bezochte fort van de Stelling van Amsterdam. Jaarlijks komen er ruim 40.000 bezoekers. Het is een Rijksmonument en het staat op de Lijst van Werelderfgoed UNESCO.
De Stelling van Amsterdam is een van de 10 Unesco werelderfgoederen die Nederland rijk is en staat sinds 1996 op de lijst. De provincie Noord-Holland is verantwoordelijk voor het behoud van dit werelderfgoed.
Inmiddels is het eiland een unieke bestemming voor een dagje uit. Een ideale combinatie van 400 jaar Hollandse historie in het fort, avontuurlijke evenementen in de schoolvakanties, een oase van groen midden in het blauwe hart van het IJmeer en met een van de mooiste terrassen van Nederland.
Tussen 1887 en 1895 hoogde de stad Amsterdam Pampus op als onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Op het eiland kwam een fort te staan, dat extra bescherming moest bieden bij een vijandelijke aanval. Uiteindelijk is het verdedigingsfort nooit gebruikt en in 1933, een jaar na het gereedkomen van de Afsluitdijk, sloot de overheid het defensieve eilandje.
Het eiland ligt op het kruispunt van de Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. Het bezoekerscentrum van de Stelling vertelt het fort het verhaal van de laatst gebouwde verdedigingslinie van NL.
Het fort is echter nooit echt in actie gekomen, omdat Nederland neutraal bleef in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. De komst van vliegtuigen maakte een forteiland dat de haven van Amsterdam afschermde overbodig.
n 1933 werd het fort buiten gebruik gesteld en in 1952 werd het overgedragen aan de gemeente Amsterdam.
Na de 2e Wereldoorlog werd het eiland verlaten, hoewel af en toe een hippie-kolonie of een groep kunstenaars het fort wist te vinden voor hun feesten en verblijf.
Het fort raakte in verval en werd gebruikt als oefenterrein voor het leger en als feestlocatie voor studenten. In 1986 werd het fort een rijksmonument en in 1996 werd het onderdeel van het UNESCO Werelderfgoed.
In 1990 kwam het eiland in handen van stichting Forteiland Pampus, waarna voor het eerst de gewone Nederlander toegang kreeg tot het eiland en het inmiddels vervallen fort. Het fort werd in de loop der jaren opgeknapt en voorzien van de interactieve en multimediale Xperience, waardoor de verhalen uit het verleden tot leven komen.
Het eiland Pampus is nu te bezichtigen. Je kunt er met je boot aanleggen, er zijn rondleidingen, activiteiten voor kinderen, evenementen en er kunnen feesten georganiseerd worden.
Fort Pampus gekenmerkt
Fort Pampus is een enkelvoudig fort, gebouwd in baksteen, met delen van beton. Het eiland kent een droge gracht met een weergang. Het hoofdgebouw bestaat uit twee geschutskoepel-kanalen, munitie-opslag en verblijfs- en verzorgingsruimten.
Rondom Pampus eiland is vlak onder de waterspiegel een stortkade om landingen te voorkomen. Deze kade is goed te zien op bovenstaande satellietfoto1 van Pampus.
Historie van Fort Pampus
Na de Frans-Duitse Oorlog van 1870 was Nederland bang voor een aanval op Amsterdam. Men bouwde rond Amsterdam een vestingring, de Stelling van Amsterdam.
De Stelling van Amsterdam is een 135 kilometer lange verdedigingslinie die tussen 1880 en 1914 is aangelegd. De regering en het leger zouden zich bij een aanval binnen deze verdedigingsring kunnen terugtrekken. De Stelling bestaat uit 46 forten en batterijen, dijken, sluizen, op een afstand van 15 tot 20 kilometer van Amsterdam.
Voor de monding van het IJ werd op een kunstmatig eiland bij Muiderzand fort Pampus gebouwd.
Het fort van Pampus staat op maar liefst 4.000 heipalen, ieder 11 meter lang. Het is voltooid in 1895 en nooit echt in een verdediging gebruikt. Het fort Pampus werd in 1933 gesloten, één jaar na het gereedkomen van de Afsluitdijk.
In de Hongerwinter, in de 2e Wereldoorlog, was het zo koud dat het eiland over het ijs bereikbaar werd. Al eerder hadden de Duitsers het metaal van het eiland verwijderd en in 1944 haalde de Amsterdamse bevolking het hout van het eiland om te stoken. Het fort raakte in verval.
Eigenaar Pampus
Pampus hoort nu bij gemeente Muiden. De eigenaar is een stichting.
Bedruk nu goedkoop je eigen zeil-trui, vest of hoodie.
En kijk ook eens op schortbedrukken.com
